Depresyon Nedir? Depresyon Belirtileri Nelerdir?

Depresyon Nedir

Kişinin hayatındaki aktivitelerde ilgi kaybı ve sürekli bir üzüntü hissi ile karakterize bir ruh hali bozukluğudur. Çeşitli nedenlerden kaynaklanabilir ve her yaştan insanı etkileyebilir.

Depresyon Belirtileri

Depresyonun belirtileri kişiden kişiye değişkenlik gösterse de, genellikle şunları içerir:

• Derin üzüntü, umutsuzluk veya endişe hissi
• Normalde keyif aldığınız şeylere ilginin azalması
• Aşırı yeme veya yetersiz yeme, uykusuzluk veya aşırı uyuma
• Düşük enerji ve yorgunluk
• Odaklanma, karar verme veya hatırlama zorluğu
• Fiziksel ağrılar (baş ağrısı, mide ağrısı)
• Kendine zarar verme veya intihar düşünceleri

Depresyon Nedir ve Depresyon Türleri Nelerdir

Depresyonun çeşitli türleri vardır ve her biri farklı özellikler ve tetikleyiciler gösterir:

Majör Depresyon

Majör depresyon, kişinin günlük yaşamını, işlevselliğini ve genel ruh halini ciddi şekilde etkileyen bir ruhsal bozukluktur. Genellikle derin üzüntü, ilgi kaybı ve enerji düşüklüğü ile karakterize edilir. Hem genetik hem de çevresel faktörlerden kaynaklanır. Kişinin yeme, uyku ve sosyal etkileşim gibi temel yaşam alışkanlıklarını olumsuz yönde etkiler. Bu durum, kişinin normal aktivitelere karşı isteksizlik hissetmesine ve hayattan zevk alamaz hale gelmesine neden olur.

Belirtileri:

• Sürekli ve derin bir üzüntü, boşluk veya umutsuzluk hissi
• Günlük aktivitelere, hobilere ve sosyal etkinliklere karşı ilgi kaybı
• Yorgunluk ve enerji eksikliği
• İştah ve uyku düzeninde önemli değişiklikler
• Kendine zarar verme veya intihar düşünceleri
• Konsantrasyon ve karar verme güçlüğü
• Kendini değersiz veya suçlu hissetme

Mevsimsel Depresyon

Mevsimsel depresyon, sonbahar ve kış aylarında görülen, mevsim değişikliklerine bağlı duygusal düşüşlerle tanımlanan bir depresyon türüdür. Genel depresyonun bir alt tipi olarak kabul edilir ve tedavisi genellikle ışık terapisi gibi mevsime özgü yöntemleri içerir.

• Sabahları zor uyanma ve sabah yorgunluğu
• Aşırı yeme ve uyuma eğilimi, özellikle karbonhidratlara yönelme
• Kilo artışı
• Genel bitkinlik ve enerji düşüklüğü
• Konsantrasyon güçlüğü
• Sosyal aktivitelerden ve çevreden uzaklaşma
• Karamsarlık ve umutsuzluk
• Hayattan keyif alamama

Mevsimsel depresyon, bazı canlıların kış uykusu alışkanlıklarıyla benzerlik gösterir. İnsanlarda bu durum, modern yaşamın gerekliliklerine uyum sağlamada zorluklara yol açabilir ve ciddi depresyon hallerine dönüşebilir. Bu belirtiler her kış meydana geliyorsa, tanı ve tedavi için bir sağlık profesyoneline başvurmak önemlidir.

Postpartum Depresyon

Doğum sonrası depresyon, doğumdan sonra ilk yıl içinde ortaya çıkabilen, kaygı, takıntı, umutsuzluk ve yalnızlık hisleri içeren bir duygu durum bozukluğudur. Kendine veya bebeğe zarar verme düşünceleri ve intihar düşünceleri içerebilir ve doğumdan hemen sonra ya da ilk yıl içinde herhangi bir zamanda başlayabilir.

Atipik Depresyon

Gülümseyen depresyon (Atipik depresyon), bireyin derin üzüntü ve moral bozukluğu yaşarken dışarıya karşı mutlu ve iyi görünme çabasıdır. Bu durum, genellikle kişinin içsel duygularını ve sıkıntılarını saklamasını içerir. Atipik depresyon terimi, bu durum için sıklıkla kullanılır ve birey, gerçekte umutsuz ve mutsuz hissetmesine rağmen, dışarıdan bakıldığında normal veya mutlu görünebilir. Bu tür depresyonun teşhisi için belirtilerin en az iki hafta sürmesi gerekir.

Distimi (Kronik Depresyon)

Distimi, aynı zamanda kronik depresyon olarak da bilinen, uzun süreli bir depresyon formudur. Bu durum, en az iki yıl süren hafif ila orta derecede depresif belirtilerle karakterize edilir. Distimi, majör depresif bozukluktan daha az şiddetli olmasına rağmen, sürekliliği ve uzun vadeli etkileri nedeniyle kişinin yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyebilir.

Distiminin Belirtileri:

• Sürekli, hafif/orta derecede üzüntü veya depresif ruh hali
• Enerji eksikliği ve yorgunluk
• Uyku ve iştah değişiklikleri
• Düşük öz saygı ve umutsuzluk
• Odaklanma ve karar verme güçlükleri

Depresyonla Başa Çıkma

Depresyonla başa çıkma konusunda uygulanabilecek birkaç strateji var. Bu stratejiler, depresyonun etkilerini azaltmaya ve kişinin genel iyilik halini iyileştirmeye yardımcı olur:

• Sosyal Bağlantıları Koruma: Depresyonla mücadele ederken insanlar genellikle kendilerini izole eder. Ancak; aile, arkadaşlar ve çevreyle bağlantıda kalmak, destek sağlar ve iyileşme sürecine katkıda bulunur. Sosyal etkileşimler, olumlu duyguları artırıp izolasyon hissini azaltır.

• Aktif Olmak: Fiziksel aktivite, depresyon semptomlarını hafifletmek için etkili bir yoldur. Düzenli egzersiz, serotonin ve endorfin gibi iyi hissettiren kimyasalların seviyelerini artırır, stresi azaltır ve genel ruh halini iyileştirir. Hafif yürüyüşlerden yoga ve aerobik egzersizlere kadar her türlü aktivite faydalı olur.

• Olumlu Düşünceyi Teşvik Etmek: Depresyon sırasında olumsuz düşünce kalıpları yaygındır. Bu düşünceleri sorgulamak ve yerine daha gerçekçi ve olumlu düşünceler koymak önemlidir.

• Sağlıklı Yaşam Tarzı: Sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemek, depresyonla mücadelede kilit bir rol oynar. Düzenli uyku, dengeli ve besleyici bir diyet, ruh halini ve genel sağlığı iyileştirebilir.

Bu stratejilerin yanı sıra, profesyonel yardım almak da çok önemlidir. Bir sağlık profesyoneli, depresyonla mücadelede size özel bir tedavi planı sunar. Gerekirse ilaç veya terapi gibi tedavi seçeneklerini önerir. Depresyon ciddi bir sağlık durumudur ve uygun tedavi ile yönetilebilir. Kendinizi kötü hissettiğinizde profesyonel yardım almakta tereddüt etmeyin​​.

Depresyon nedir? Depresyon Belirtileri Nelerdir?

Yule Psikoloji Enstitüsü

Kaynaklar

Causes, A. T. (2015). Heterogeneity of postpartum depression: a latent class analysis. The Lancet Psychiatry, 2(1), 59-67.

Keck, M. E. (2010). Depression. Switzerland: Lundbeck (Schweiz) AG.

Knoll, A. T., & Carlezon Jr, W. A. (2010). Dynorphin, stress, and depression. Brain research, 1314, 56-73.

Miller, L. J. (2002). Postpartum depression. Jama, 287(6), 762-765.

Mete, H. E. (2008). Kronik hastalık ve depresyon. Klinik Psikiyatri, 11(3), 3-18.

 

Devamı

Çocuklar için Ölüm ve Kaybı Anlama

Çocuklar için Ölüm Kavramı

Çocuğun ölümün anlamını kavraması; yaşına, gelişim düzeyine ve kişilik özelliklerine göre farklılaşmaktadır.

Çocuğa ölüm ile ilgili açıklama yapılacağı zaman; çocuğun ihtiyaç duyduğu kadar bilgiyi gelişim düzeyine uygun kelimelerle açık, anlaşılır, ve basit bir şekilde aktarmak önemlidir.

Ölümü; uyku, hastalık, uzağa gitmek, yaşlılık gibi kavramlarla özdeşleştirerek açıklamak doğru değildir.

Yetişkinin çocuğa yaklaşım biçimi çok önemlidir. Yetişkin; çocuğu yargılamadan dinlemeye açık ve çocuğun duygusunu ifade etmesine yardımcı olan bir yakınlık göstermelidir.

Çocuğa kayıptan önceki yaşantısının değişmeden devam edeceği ve güvende olacağı duygusu hissettirildiğinde çocuk yas süreci ile sağlıklı bir şekilde başa çıkabilecektir.

Yas Tepkileri;

• Uyku
• Yeme sorunları
• Kızgınlık, Öfke
• Suçluluk
• Endişe

Üzüntü ve yas süreci kaybedilen kişi ile olan ilişkinin derinliğine, kaybın yaşandığı ortama göre değişmektedir.

Yas Süreci;

• Şok (Bu gerçek değil)
• İnkar (Bu durumda bir yanlışlık var)
• Kızgınlık (Neden bir başkası değil)
• Suçluluk (Neden ona daha iyi davranmadım)
• Korku (Ya diğerlerine de bir şey olursa)
• Tükenmişlik, depresyon, konfüzyon ve pazarlık etme (“Bir mucize olsaydı”)

Çözümlenmiş Yas: Kişinin acı çekmeden kaybettiği kişiyi hatırlayabilmesidir.

Çocuklarla Ölüm Üzerine Konuşmak

Çocuklar aslında çevrelerinde ve tv programlarında ölümün ne olduğunu görürler. Kendi oyunlarına dahil de ederler. Ölüm doğal yaşamın bir gerçeği ve çocuklar biraz da olsa bunun farkındadırlar.

Çocuklar çok iyi gözlemcidirler. Yetişkinlerin doğru söyleyip söylemediklerini ve duygularını rahatlıkla anlayabilirler. Bu yüzden çocuklarla konuşurken cümlelerde şüphe duygusu bulunmamalıdır. Çocuk şüpheye düşer ve yetişkinin söylediklerine güvenmezse ölümü korku ve endişe verici bir durum olarak görebilir. Aynı şekilde çocuğa ihtiyacı olandan daha fazla bilgi verilir ve kavram kullanılırsa çocuğun aklı karışabilir.

Worden’a göre:

• Çocuk kendini hazır hissettiği zaman onunla iletişim kurulmalı
• Çocuğun iletişim kurma denemeleri engellenmemeli
• Dürüst açıklamalar yapılmalı
• Çocuğun söyledikleri dinlenmeli ve yansıttığı, aktardığı duyguları kabul edilmeli
• Küçük oldukları söylenerek konu ertelenmemeli
• Basit ve net cümleler kurularak soruları cevaplanmalı

Çocuk için önemli olan kayıp öncesi yaşamının devam edeceğini bilmesidir. Aşırı korumacı tepkiler doğal akışı olumsuz etkileyebilir. Yakın çevre ile ilişkiler, öncesinde olduğu gibi devam ederse çocuk kendini güvende hissedebilir.

Kayıp yaşayan ailelerin uyum süreci yaklaşık 18-24 ay arası değişebilmektedir.

Klinik Psikolog Tuğçe Turanlar

“Çocuklar için Ölüm ve Kaybı Anlama”

 

Devamı