Depresyondaki Partnerime Nasıl Yardım Edebilirim?

Depresyondaki Partnerime Nasıl Yardım Edebilirim? Depresyon, kişinin ruh halini, düşüncelerini ve davranışlarını derinden etkileyen ciddi bir ruh sağlığı problemidir. Bu durum sadece depresyon yaşayan kişiyi değil, onun çevresindeki insanları, özellikle de partnerini önemli ölçüde etkiler. Eğer romantik ilişkinizde partnerinizin depresyonda olduğunu düşünüyorsanız, ona destek olmak için atabileceğiniz doğru adımları bilmek önemlidir. Peki, depresyondaki partnerinize nasıl davranmalısınız?

Depresyon Nedir ve Partnerinizi Nasıl Etkiler

Depresyon, kişinin duygu durumunu, düşüncelerini ve davranışlarını etkileyen karmaşık bir bozukluktur. Depresyonun belirtileri arasında enerji kaybı, ilgisizlik, düşük özgüven, aşırı ya da az uyuma, iştah değişiklikleri, kararsızlık ve hatta intihar düşünceleri yer alabilir. Partneriniz depresyondaysa, bu durum onun yaşam kalitesini düşürdüğü gibi romantik ilişkinizin dinamiklerini de değiştirebilir. İlk adım, depresyonun ne olduğunu ve partnerinizin yaşadıklarının iradesizlikten değil, biyolojik ve psikolojik faktörlerden kaynaklandığını anlamaktır.

Depresyondaki Partnerinize Nasıl Destek Olabilirsiniz

Partnerinizin Davranışlarını Doğru Anlayın

Depresyon sırasında kişiler sıklıkla içine kapanabilir, sosyal etkinliklerden uzak durabilir ve sevdikleri aktivitelerden keyif almaz hale gelebilir. Bu durumun kişisel bir reddedilme olmadığını anlamak önemlidir. Örneğin, “Dışarı çıkalım, sana iyi gelir” gibi tekliflerinize yanıt alamadığınızda bunu kişisel algılamak yerine, partnerinizin içinde bulunduğu durumun bir yansıması olduğunu unutmayın.

Empati Kurarak Dinleyin

Depresyondaki biriyle konuşurken empati kurmak ve yargılamadan dinlemek çok önemlidir. Ona destek olmak için şu ifadeleri kullanabilirsiniz:

• “Böyle hissetmene üzüldüm. Bu konuda konuşmak ister misin?”
• “Sana nasıl yardımcı olabilirim?”
• “Unutma, yalnız değilsin ve bu süreci birlikte aşacağız.”

Bu tür cümleler, partnerinizin kendini değerli hissetmesine yardımcı olur. Ancak, “Bunda üzülecek ne var?” veya “Kafanda büyütüyorsun” gibi ifadelerden kaçının. Bu tür sözler, kişinin kendini daha da yetersiz hissetmesine neden olabilir.

Fiziksel Aktiviteyi ve Günlük Rutinleri Teşvik Edin

Depresyon kişinin enerjisini ve motivasyonunu tüketebilir, bu da günlük aktiviteleri yapmayı zorlaştırır. Partnerinizi küçük adımlarla harekete geçmeye teşvik edin. Örneğin, kısa yürüyüşlere çıkmayı, birlikte bir film izlemeyi veya bir kahve içmek için dışarı çıkmayı teklif edebilirsiniz. Bilimsel araştırmalar, düzenli fiziksel aktivitenin depresyon belirtilerini hafifletmeye yardımcı olduğunu göstermektedir. Ancak bu süreçte sabırlı olun ve partnerinizi zorlamayın.

Tedavi Sürecine Eşlik Edin

Depresyondaki bir kişi genellikle yardım istemekte zorlanabilir. Partnerinize profesyonel destek alması gerektiğini nazikçe hatırlatabilir, hatta ona bu süreçte eşlik edebilirsiniz. Örneğin, bir psikolog veya psikiyatriste randevu almasına yardımcı olabilir, gerekirse onunla birlikte terapiye katılabilirsiniz. Tedavi sürecinin zaman alabileceğini ve iniş çıkışlarla dolu olabileceğini unutmayın.

Online psikolojik danışmanlık randevusu almak için yulepsikoloji@gmail.com adresine mail atabilir ya da 0532 053 3992 üzerinden mesaj atarak iletişime geçebilirsiniz.

İntihar Riskine Karşı Dikkatli Olun

Depresyonun en ciddi sonuçlarından biri intihar riskidir. Partneriniz sık sık hayatın anlamsızlığından, umutsuzluktan veya tükenmişlikten bahsediyorsa, bu işaretleri ciddiye alın. “İntihar etmeyi düşünüyor musun?” gibi bir soruyu doğrudan sormaktan çekinmeyin. Bu tür bir konuşma, partnerinizin kendini daha rahat ifade etmesine ve gerekli desteği almasına yardımcı olabilir.

Destek ve Sabır Gösterin, Ancak Kendi Sınırlarınızı Koruyun

Depresyondaki birine destek olmak duygusal olarak yorucu bir süreçtir. Partnerinize yardımcı olurken kendi ihtiyaçlarınızı da göz ardı etmeyin. İyi beslenmek, düzenli uyumak ve sevdiklerinizle zaman geçirmek gibi kendi sağlığınıza da dikkat edin. Unutmayın, siz iyi hissettiğiniz sürece partnerinize daha etkili bir şekilde yardımcı olabilirsiniz.

Küçük Ama Etkili Destekler Sunun

Depresyondaki partnerinizin günlük sorumluluklarını hafifletmek, ona büyük bir yardım sağlayabilir. Örneğin, ev işlerinde ona yardımcı olabilir, yemek hazırlayabilir veya market alışverişlerini yapabilirsiniz. Bu tür küçük destekler, partnerinizin yükünü hafifletirken ona değer verdiğinizi de hissettirecektir.

Romantik İlişkilerde Sabır ve Güven Önemlidir

Depresyon, romantik ilişkilerde iniş çıkışlara neden olabilir. Bu süreçte sabırlı olun ve ilişkinizin temellerini sağlam tutmaya çalışın. Partnerinizle açık bir iletişim kurarak bu sürecin birlikte üstesinden gelebileceğinizi sık sık hatırlatın.

Gerçekçi Beklentiler Belirleyin

Depresyonun bir gecede çözülmeyeceğini unutmayın. Partnerinizin küçük adımlarla ilerlediğini gördüğünüzde bu gelişmeleri takdir edin ve onu motive edin. Aynı zamanda, tedavi sürecinde geri dönüşler yaşanabileceğini kabul ederek beklentilerinizi gerçekçi tutun.

Etkili İletişim Teknikleri Kullanın

Depresyondaki birine destek olurken kullandığınız dil önemlidir. “Bu süreci birlikte aşacağız” gibi motive edici cümleler kullanmaya özen gösterin. Partnerinizi sürekli olarak suçlayan veya eleştiren bir dil kullanmak, iyileşme sürecini olumsuz etkileyebilir.

Sonuç

Depresyondaki birine destek olmak, sabır, anlayış ve sevgi gerektirir. Partnerinizle empati kurarak ve profesyonel destek almasını teşvik ederek bu sürecin üstesinden gelebilirsiniz. Ancak, bu süreçte kendi sınırlarınızı ve duygusal sağlığınızı korumayı unutmayın.

Depresyondaki Partnerime Nasıl Yardım Edebilirim?

Klinik Psikolog Tuğçe Turanlar

Kaynakça:

• Burns, D. (2005). İyi Hissetmek. PsikoNET Yayınları.
• Türkçapar, M. H. (2018). Depresyon: Klinik Uygulamada Bilişsel Davranışçı Terapi. Epsilon Yayınevi.
• HelpGuide.org, Helping Someone with Depression.

Devamı

Doğum Sonrası Depresyon ( Postpartum Depresyon)

Doğum sonrası depresyon (postpartum depresyon), doğumdan sonra ortaya çıkan bir depresyon türüdür. Bu durumu yaşayan kişiler, duygusal dalgalanmalar, sık sık ağlama, aşırı yorgunluk, suçluluk ve kaygı hissederler. Bu duygular, bebeklerine bakmayı zorlaştırır.

Doğum sonrası depresyon nedir?

Bebek sahibi olmak hayatı değiştiren bir deneyimdir. Ebeveyn olmak heyecan vericidir ama aynı zamanda yorucudur. Özellikle ilk kez ebeveyn oluyorsanız, endişe veya şüphe hissetmeniz normaldir. Ancak, durumunuz aşırı üzüntü veya yalnızlık, şiddetli ruh hali değişiklikleri ve sık ağlama nöbetleri içeriyorsa, doğum sonrası depresyon yaşıyor olabilirsiniz.

Doğum sonrası depresyon, birinin doğum yapmasından sonra ortaya çıkan bir depresyon türüdür. Sadece doğum yapan kişiyi etkilemez. Taşıyıcı anneleri ve evlat edinen ebeveynleri de etkiler. İnsanlar bebek sahibi olduktan sonra hormonal, fiziksel, duygusal, finansal ve sosyal değişiklikler yaşarlar. Bu değişiklikler, doğum sonrası depresyon belirtilerine neden olabilir.

Doğum sonrası depresyon türleri nelerdir?

Üç farklı doğum sonrası duygu durumu bozukluğu vardır:

Doğum sonrası hüznü veya bebek hüznü

Bebek hüznü, doğumdan sonra insanların %50 ila %75’ini etkiler. Bebek hüznü yaşıyorsanız, sık sık ve uzun süreli ağlama nöbetleri, sebepsiz yere üzüntü ve kaygı yaşarsınız. Bu durum genellikle doğumdan sonraki ilk hafta (bir ila dört gün) içinde başlar. Deneyim hoş olmasa da, genellikle iki hafta içinde tedavi gerektirmeden geçer. Yapabileceğiniz en iyi şey, destek bulmak ve arkadaşlarınızdan, ailenizden veya partnerinizden yardım istemektir.

Doğum sonrası depresyon

Doğum sonrası depresyon, bebek hüznünden çok daha ciddi bir durumdur. Daha önce doğum sonrası depresyon yaşadıysanız, her gebelikte riskiniz %30 artar. Bu depresyon, yoğun duygusal dalgalanmalar, sık ağlama nöbetleri, sinirlilik, yorgunluk, suçluluk, kaygı ve kendinize ya da bebeğinize bakamama gibi belirtilerle kendini gösterir. Doğumdan bir hafta içinde veya kademeli olarak, hatta bir yıl sonrasına kadar ortaya çıkabilir. Belirtiler birkaç ay sürer. Bu süreçte psikoterapi desteği alabilirsiniz.

Doğum sonrası psikoz

Doğum sonrası psikoz, doğum sonrası depresyonun son derece şiddetli bir formudur ve acil tıbbi müdahale gerektirir. Bu durum daha nadirdir ve doğumdan sonra sadece 1.000 kişide 1’ini etkiler. Belirtiler genellikle doğumdan hemen sonra hızla ortaya çıkar ve birkaç hafta ila birkaç ay arasında sürer. Belirtiler şiddetli ajitasyon, kafa karışıklığı, umutsuzluk ve utanç duyguları, uykusuzluk, paranoya, sanrılar veya halüsinasyonlar, hiperaktivite, hızlı konuşma veya mani içerir. Doğum sonrası psikoz, intihar riski ve bebeğe zarar verme riski nedeniyle acil tıbbi müdahale gerektirir. Tedavi genellikle hastaneye yatış, psikoterapi ve ilaç tedavisini içerir.

Doğum sonrası depresyondan kimler etkilenir?

Doğum sonrası depresyon yaygındır. İnsanların %75’ine kadar olan kısmı doğumdan sonra bebek hüznü yaşar. Bu insanların %15’e kadar olan kısmı doğum sonrası depresyon geliştirir. 1.000 kişide 1 kişi doğum sonrası psikoz geliştirir.

Bebek hüznü veya doğum sonrası depresyon yaşadığımı nasıl anlarım?

Birçok insan doğum yaptıktan sonra bebek hüznü yaşar. Bebek hüznü ve doğum sonrası depresyon benzer belirtilere sahiptir. Ancak, bebek hüznü belirtileri yaklaşık 10 gün sürer ve daha az yoğundur. Doğum sonrası depresyonda belirtiler haftalar veya aylar sürer ve belirtiler daha şiddetlidir.

Bebek hüznünüz olabilir eğer:

• Ağlama nöbetleri yaşıyorsanız.
• Bunalmış hissediyorsanız.
• İştahınızı kaybediyorsanız.
• Uyuma sorunu yaşıyorsanız.
• Ani ruh hali değişiklikleri yaşıyorsanız.

Belirtilerinizi doktorunuzla paylaşarak belirtilerinizin tedavi gerektirip gerektirmediğini öğrenebilrisiniz.

Doğum sonrası depresyon ne kadar sürer?

Çocuğunuz doğduktan sonra bir yıla kadar sürebilir. Ancak, bu bir yıl içinde “iyileşmiş” hissetmeniz gerektiği anlamına gelmez. Doktorunuzla belirtileriniz ve tedavi hakkında konuşun. Nasıl hissettiğiniz konusunda dürüst olun. O size doğru bir tedavi yöntemi önerecektir.

Çocuğumun doğumundan sonra depresif olma riskimi artıran faktörler nelerdir?

Belirli faktörler doğum sonrası depresyon riskinizi artırır:

• Depresyon, doğum sonrası depresyon veya aile öyküsü.
• Sınırlı sosyal destek.
• Evlilik veya ilişki çatışması.
• Gebelikle ilgili kararsızlık.
• Sağlık durumları, zor doğum veya erken doğum gibi gebelik komplikasyonları.
• 20 yaşından küçük olma veya bekar ebeveyn olma.
• Özel ihtiyaçları olan veya çok ağlayan bir bebek sahibi olma.

Doğum sonrası depresyonun belirtileri nelerdir?

Bazı insanlar belirtilerinden utanır veya bu duyguları yaşadıkları için kendilerini kötü ebeveynler gibi hissederler. Bu depresyon türü son derece yaygındır. Bu şekilde hisseden tek kişi siz değilsiniz ve bu sizin kötü bir insan olduğunuz anlamına gelmez.

Doğum sonrası depresyonunuz olabilir eğer:

• Üzgün, değersiz, umutsuz veya suçlu hissediyorsanız.
• Aşırı endişeleniyor veya tedirgin hissediyorsanız.
• Hobilerinizden veya daha önce keyif aldığınız şeylerden zevk almıyorsanız.
• İştah değişiklikleri yaşıyor veya yemek yemiyorsanız.
• Enerji ve motivasyon kaybı yaşıyorsanız.
• Uyuma sorunu yaşıyor veya sürekli uyumak istiyorsanız.
• Sebepsiz yere veya aşırı ağlıyorsanız.
• Düşünme veya odaklanma zorluğu yaşıyorsanız.
• İntihar düşünceleri veya ölmek istediğinizi hissediyorsanız.
• Bebeğinize ilgi duymuyorsanız veya bebeğinizin etrafında kaygılı hissediyorsanız.
• Bebeğinize zarar verme düşünceleri veya bebeğinizi istemediğinizi hissediyorsanız.

Sizde bu belirtilerin olduğunu düşünüyorsanız sağlık uzmanınıza başvurun. Bu, doğum uzmanınız, birincil bakım sağlayıcınız veya ruh sağlığı uzmanınız olabilir. Bebeğinizin pediatri uzmanı da size yardımcı olabilir.

Doğum sonrası depresyonun nedenleri nelerdir?

Doğum sonrası depresyon ile doğum sonrası hormon düşüşü arasındaki bağlantıyı belirlemek için daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır. Östrojen ve progesteron seviyeleri hamilelik sırasında on kat artar ancak doğumdan sonra hızla düşer. Doğumdan üç gün sonra bu hormonların seviyeleri hamilelik öncesi seviyelerine geri döner.

Bu kimyasal değişikliklere ek olarak, bebek sahibi olmakla ilgili sosyal ve psikolojik değişiklikler doğum sonrası depresyon riskinizi artırır. Bu değişikliklere fiziksel değişiklikler, uyku eksikliği, ebeveynlik endişeleri veya ilişkilerinizdeki değişiklikler örnek olarak verilebilir.

Aşağıdaki belirtilerden herhangi birini yaşadıysanız, lütfen profesyonel destek alın:

• Kendinize veya bebeğinize zarar verme düşünceleri.
• Ölüm veya intihar düşüncelerinin tekrarı.
• Son iki haftadır günün çoğu zamanında depresif ruh hali.
• Aşırı kaygı, suçluluk, umutsuzluk, korku, panik veya değersizlik hissi.
• Düşünme, odaklanma, karar verme veya günlük durumlarla başa çıkma zorluğu.
• Son iki haftadır hemen hemen her gün çoğu etkinlikten zevk alamama veya ilgi kaybı.

Doğum sonrası depresyon bebeğimi etkileyebilir mi?

Evet, bebeğinizi etkileyebilir. Tedavi almak, hem sizin hem de bebeğiniz için önemlidir.

• Bebeğinizle bağ kurmakta zorlanırsınız
• Çocuğunuz davranış veya öğrenme sorunları yaşayabilir.
• Çocuğunuzun doktoru ile randevuları kaçırabilirsiniz.
• Çocuğunuz beslenme ve uyuma sorunları yaşayabilir.
• Çocuğunuzun obezite veya gelişimsel bozukluk riski artabilir.
• Çocuğunuzun bakımını ihmal edebilir veya hastalandığında bunu fark etmeyebilirsiniz.
• Bebeğiniz sosyal becerileri gelişmemiş olabilir.

Doğum sonrası depresyon nasıl tedavi edilir?

Doğum sonrası depresyon, belirtilerinizin türüne ve şiddetine bağlı olarak farklı şekillerde tedavi edilir. Tedavi seçenekleri arasında anksiyete giderici veya antidepresan ilaçlar, psikoterapi (konuşma terapisi veya bilişsel davranışçı terapi) ve destek grubu katılımı bulunur.

Doğum sonrası depresyonla başa çıkmanın yolları nelerdir?

Bunalmış hissetmek normaldir. Ebeveynlik iniş çıkışlarla doludur ve bebek sahibi olmak kolay değildir. Depresyonunuz varsa, yalnız acı çekmek zorunda değilsiniz.

İşte doğum sonrası depresyonla başa çıkmanıza yardımcı olacak bazı şeyler:

• Bir terapist, arkadaş, aile üyesi veya sizi dinleyecek ve size yardımcı olacak biriyle konuşun.
• Yeni ebeveynler için bir destek grubuna katılın.
• Sağlıklı beslenmeye çalışın ve egzersiz için zaman bulun.
• Kendiniz için dinlenmeye öncelik verin.
• Arkadaşlarınızla dışarı çıkın veya onlarla telefonda konuşun.
• Okuma veya diğer hobiler gibi keyif aldığınız şeyleri yapmaya zaman ayırın.
• Ev işlerinde veya alışverişte yardım alın.

Doğum sonrası depresyon önlenebilir mi?

Doğum sonrası depresyon tamamen önlenemez. Durumun uyarı işaretlerini ve riskinizi artıran faktörleri bilmek yardımcı olur. İşte doğum sonrası depresyonu önlemeye yardımcı olabilecek bazı ipuçları:

• Kendiniz ve bebeğiniz için beklentilerinizde gerçekçi olun.
• İlk eve gittiğinizde ziyaretçileri sınırlayın.
• Yardım isteyin — başkalarına nasıl yardımcı olabileceklerini söyleyin.
• Bebeğiniz uyuduğunda uyuyun veya dinlenin.
• Egzersiz yapın — bir yürüyüş yapın ve bir mola için evden çıkın.
• Aileniz ve arkadaşlarınızla iletişimde kalın — kendinizi izole etmeyin.
• Partnerinizle ilişkinizi geliştirin — birbirinize zaman ayırın.
• Bazı iyi günler ve bazı kötü günler bekleyin.

Doğum sonrası depresyonla ilgili belirtiler için ne zaman profesyonel yardım almalıyım?

• Belirtiler iki haftadan uzun sürüyorsa.
• Normal işlev göremiyor veya günlük durumlarla başa çıkamıyorsanız.
• Kendinize veya bebeğinize zarar verme düşünceleriniz varsa.
• Günün çoğunda aşırı endişeli, korkmuş ve panik hissediyorsanız.

Doğum sonrası kaygım mı var yoksa doğum sonrası depresyon mu?

Doğum sonrası kaygı ve doğum sonrası depresyon bazı belirtileri paylaşır, ancak farklı durumlardır. Aşırı endişelenmek, sebepsiz yere panik hissetmek ve mantıksız korkular veya takıntılar yaşamak, doğum sonrası kaygının belirtileridir.

Babalar doğum sonrası depresyon geçirebilir mi?

Evet, her iki partner de doğum sonrası depresyon belirtileri yaşayabilir. Bebeğinizi eve getirdikten sonra depresyon veya kaygı belirtileri yaşıyorsanız, siz ve partnerinizin yardım alması önemlidir. Çocuğun doğumundan sonraki ilk yılda partnerlerin %4’ünün depresyon yaşadığı tahmin edilmektedir.

Doğum sonrası disfori nedir?

Doğum sonrası disfori, bebek hüznü için başka bir isimdir. Doğumdan sonraki ilk hafta içinde başlar ve birkaç gün içinde tıbbi tedavi olmadan geçer.

Doğum sonrası depresyonu olan birine nasıl yardımcı olabilirim?

• Depresyon ve kaygı belirtilerini bilin ve arkadaşınızı veya partnerinizi tıbbi yardım almaya teşvik edin.
• İyi bir dinleyici olun. Onlara dinlemek ve yardımcı olmak için orada olduğunuzu bildirin.
• Günlük işlerde, temizlik ve alışveriş gibi işlerde onlara yardımcı olmayı teklif edin.
• Bebeği uyurken veya dinlenirken izlemeyi teklif edin.
• Bir terapistten veya başka bir ruh sağlığı uzmanından yardım almalarına teşvik edin. Bir randevu ayarlamayı veya destek olarak onlarla gitmeyi teklif edin.

*Doğum sonrası depresyon, sizi kötü bir ebeveyn veya kötü bir insan yapmaz. Buna neden olan biyolojik, fiziksel ve kimyasal faktörler kontrolünüz dışındadır.

*Profesyonel yardım ile hemen hemen herkes belirtilerini aşabilir.

Klinik Psikolog Tuğçe Turanlar

Yule Psikoloji

Cleveland clinic

Kaynaklar

• ACOG. Postpartum depression (https://www.acog.org/womens-health/faqs/postpartum-depression). Accessed 4/13/2022.
• American Academy of Family Physicians. Postpartum Depression (PPD) (https://familydoctor.org/condition/postpartum-depression/). Accessed 4/13/2022.
• American Psychiatric Association. What is Postpartum Depression? (https://www.psychiatry.org/patients-families/postpartum-depression/what-is-postpartum-depression) Accessed 4/13/2022.
• American Psychological Association. What is Postpartum Depression and Anxiety? (https://www.apa.org/pi/women/resources/reports/postpartum-depression) Accessed 4/13/2022.
• Centers for Disease Control. Depression During and After Pregnancy (https://www.cdc.gov/reproductivehealth/features/maternal-depression/index.html). Accessed 4/13/2022.
• Complojer M, Schweigkofler H, Schwitzer J, Scherer A, Schwitzer GO, Schiefenhövel W. Die Bedingungsvariablen der postpartalen Dysphorie [The preconditions of postpartum dysphoria (https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19272290/)]. Neuropsychiatr. 2009;23(1):35-41. German. PMID: 19272290. Accessed 4/13/2022.
• March of Dimes Foundation. Postpartum depression (https://www.marchofdimes.org/pregnancy/postpartum-depression.aspx). Accessed 4/13/2022.
• National Institute of Mental Health. Perinatal depression. (https://www.nimh.nih.gov/health/publications/perinatal-depression) Accessed 4/13/2022.
• Office on Women’s Health. Postpartum depression (https://www.womenshealth.gov/mental-health/mental-health-conditions/postpartum-depression). Accessed 4/13/2022.
• U.S. Preventative Services Tash Force. Recommendation: Perinatal Depression Prevention Interventions (https://www.uspreventiveservicestaskforce.org/uspstf/recommendation/perinatal-depression-preventive-interventions#fullrecommendationstart). Accessed 4/13/2022.

Devamı